Một ngày, người dùng chúng ta tiếp cận với rất nhiều meme, nhưng một số người chỉ nhìn một bức ảnh hài hước và vui miệng gọi đó là meme mà không thực sự biết rằng đó chỉ là hiện thân của một dạng trong rất nhiều hình thức được biểu hiện của meme. Theo chân bài viết để kiến thức khi sử dụng Internet của chúng ta không bị lỗi thời nhé.

Định nghĩa meme?

Meme phát âm Tiếng Việt là /mim/ được gọi tên như một biểu tượng văn hóa, tìm hiểu định nghĩa meme ở các trang web dưới dạng lý thuyết có thể khiến nhiều người khó hiểu. Nói một cách đơn giản nhất, hàng ngày chúng ta lan truyền rất nhiều những thông tin, ý tưởng, quan điểm,…qua các trang mạng điện tử như Facebook, Zalo, Instagram,…hay các ứng dụng như Gmail. Meme thường được biểu hiện dưới dạng một câu nói truyền miệng, ngắn gọn hơn là một cụm từ, hình ảnh, video,…Meme lan truyền với tốc độ chóng mặt đến mức người ta ví nó như một loại virus, nhưng thay vì tác hại của virus mang lại, meme được xem như một hình thức giải trí càng ngày càng quen thuộc đối với con người, đặc biệt là giới trẻ.

Meme bắt nguồn từ đâu?

Chắc hẳn bạn sẽ rất bất ngờ khi biết rằng meme phổ biến trên Internet là vậy nhưng nguồn gốc của nó lại không liên quan đến Internet một chút nào. Nói cách khác, Internet chỉ là địa điểm lý tưởng để meme sinh sôi và phát triển. 

Trong cuốn sách “Gene ích kỷ” (The Selfish Gene) của mình, Richard Dawkins đã dùng thuật ngữ ‘’meme’’ để chỉ các thông tin văn hóa được lan truyền. Nguồn gốc của từ meme bắt đầu từ từ “mimema” (“một thứ được bắt chước”) trong tiếng Hy Lạp. Dần dần, meme được đón nhận và sử dụng một cách rộng rãi, đối tượng sử dụng meme phần lớn là trẻ vị thành niên và thanh niên.

Không có gì khó hiểu khi hai nhóm tuổi này là phân khúc tuổi tiếp cận và sử dụng meme với tần suất lớn nhất. Đặc thù của meme là những hình ảnh, video, câu nói,…mang tính hài hước, đôi lúc người ta sử dụng meme để giật tít, gây sốc cho một bài đăng thông tin, có một lượng lớn meme được sử dụng để biểu đạt cảm xúc vui sướng, ngạc nhiên, mỉa mai, cà khịa…thường các dạng meme này được sử dụng trong các bình luận các trang mạng xã hội. Sự phát triển nhanh chóng của meme chạm tới độ tuổi lớn hơn, khi chúng ta bắt gặp hình ảnh những người trung tuổi cùng cười khoái chí bên bạn bè, truyền tay nhau những meme giải trí.

Các loại hình meme thường gặp? Bạn đã từng sử dụng loại hình meme nào?

Meme dạng câu nói, cụm từ

Đây là dạng meme có tốc độ lan truyền phải nói là ‘’khủng khiếp’’ nhất trong cộng đồng người dùng Internet, khi mà cả một câu chuyện dài được tóm gọm bằng một cụm từ ngắn và chúng ta chỉ cần nhắc đến cụm từ đó là đã có thể ngầm hiểu thông điệp người nói đang muốn truyền tải. Ví dụ điển hình như câu nói ‘’Ờ mây zing gút chóp em’’ xuất hiện dày đặc trên các bình luận Facebook trong thời gian gần đây.

Meme dạng hình ảnh

Ở dạng này, meme có thể được chèn thêm chữ hoặc không. Hình ảnh là một trong những phương tiện biểu đạt cảm xúc chỉ theo sau video. Nội dung hình ảnh thường là các icon hoạt hình, các nhân vật nổi tiếng,…kèm đó là câu nói mang ý nghĩa truyền tải tương tự. Meme hình ảnh thường được sử dụng trong việc thể hiện thái độ, cảm xúc một cách sinh động, đôi lúc còn là sự thay thế hoàn hảo khi chúng ta muốn thể hiện quan điểm mà không biết diễn đạt thành lời như thế nào.

Meme dạng ảnh gift, video

Ảnh gift hay nói cách khác là một dạng của hình ảnh động, tuy nhiên nội dung trong ảnh gift thường ghi lại một biểu đạt hoặc hành động của nhân vật, icon trong thời thời gian ngắn. Video thì khác, thời lượng của nó thường dài hơn và nội dung cũng vì thế mà có ‘’cốt truyện’’ hơn.

Vì sao meme được sử dụng rộng rãi đến vậy?

Cách tạo ra một meme vô cùng dễ dàng

Như đã đề cập ở trên, các dạng của meme thường là hình ảnh, text ngắn hoặc video. Bạn có thể làm ra một meme với thao tác vô cùng đơn giản. Hơn thế, việc tìm kiếm hình ảnh, video trên Google cho ra hàng vạn kết quả, và gần như là miễn phí.

Tính viral cao

Nhu cầu tiếp cận thông tin của con người ngày một nhiều, theo sau đó là sự bùng nổ của các nguồn thông tin. Như vậy, làm cách nào để người sáng tạo nội dung có thể thu hút người đọc, người xem về kênh của mình khi đứng giữa thị trường mà con người dễ dàng rơi vào tình trạng ‘’bội thực’’ thông tin nếu không chọn lọc? 

Meme ra đời như một hiện tượng vô cùn hữu ích khi con người không ngững tìm kiếm các cách truyền tải thông tin thoát khỏi tính truyền thống nhàm chán. Tạo ra một meme sáng tạo, chuẩn thị hiếu sẽ làm thông tin của bạn trở nên dễ tiếp cận, dễ tiếp cận sẽ lan truyền, theo hiệu ứng đám đông, chẳng mấy chốc nội dung đó sẽ trở nên rầm rộ.

Chính vì đặc thù này mà meme được ứng dụng rất nhiều trong marketing, để những content được tạo ra không bị ‘’thiếu muối’’.

Meme ở lại lâu trong trí nhớ người dùng

Việc chúng ta ghi nhớ một hình ảnh, một câu nói luôn dễ dàng hơn việc ghi nhớ một câu chuyện dài. Meme vô thức đi vào sâu trong trí nhớ con người như một phản xạ không điều kiện. Khả năng ghi nhớ càng lớn bao nhiêu, xác suất tái sử dụng meme càng cao bấy nhiêu. 

Ý nghĩa của meme và một số lưu ý khi sử dụng

Có thể thấy, meme tạo ra sự thú vị nhất định trong thói quen người dùng Internet. Meme giúp cách thức truyền đạt thông tin của con người hấp dẫn hơn, khơi nguồn sáng tạo cho người tạo ra nó, kích thích sự phát triển của các nội dung mang tính chất marketing.

Nói đi cũng phải nói lại, chính đặc điểm hài hước, dí dỏm và có phần ‘’teen hóa’’, meme có thể trở nên phản cảm, vi phạm tiêu chuẩn thuần phong mỹ tục khiến hành vi sử dụng meme của người dùng trở nên vô duyên nếu không khéo léo. Một số meme có thể chỉ phù hợp với một dạng tiếp cận thông tin trong một ngữ cảnh nào đó, lạm dụng sử dụng meme có thể dẫn tới hiện tượng tràn lan và gây ra tình trạng ‘’lười’’ của con người trong việc biểu đạt dưới hình thức ngôn từ.

Meme quả thực là một khái niệm thú vị làm tăng tính trải nghiệm khi sử dụng Internet. Có những meme quá đáng yêu đến mức được in ra trên các tấm thiệp lời nhắn, sticker dán lên tay, lên mặt trong các buổi giao lưu có tính chất cổ vũ sôi động. Hi vọng chúng ta đều sẽ sử dụng meme một cách phù hợp và hiệu quả!